Caansau COVID

A hmasatbik hmelchunhnak pawl an ngeihmi i zarh tlawmpal chungah COVID-19 in a zawtmi a tam-u cu tlamtling tein an dam than ko hna. Sihmanhsehlaw, mi cheukhat nih an zawtnak in caan saudeuh takpum ah hnorsuannak an hmuhton khawh men. Caansau COVID kong le na ngeih cuahmahmi hmelchunhnak pawl caah ba

Caansau COVID kong

‘Caansau COVID’ timi biafang cu a tlang piin hi hna pahnih langhter dingah hmanmi a si:

  • a um cuahmahmi zawt hmelchunhnak lei COVID-19- COVID-19 hmelchunhnak kha zarh 4 nak tamdeuh a tlau lomi
  • COVID-19 hnu thilsining/zawt hmelchunhnak- adang kherhlainak nih fianter lomi zarh 12 hnu COVID-19 hmelchunhnak pawl.

Caansau COVID nih aa dang liangluangmi minung pawl sin ah phundang ngai in a lang kho i hmelchunhnak pawl cu a dinmi in a fakmi tiang a phunphun a um kho.

Caansau COVID hmelchunhnak pawl

Caansau COVID hmelchunhnak pawl ripawt pek a tambikmi cu:

  • thadihnak (thabatnak)
  • Thawchuah i harhnak
  • Naa chinchiahnak le lungthin peknak lei ah harnak (‘lungtuainak’).

Adang hmelchunhnak pawl ah aa telmi cu:

  • lung hlawhnak, tang fahnak asilole tang phihnak
  • khuh
  • a thawtnam theihmi asilole a rim theihmi ah thlennak pawl
  • hliah le titsa fahnak
  • tak nih zeihmanh theih lonak
  • i hngilhnak lei harnak pawl (hngilh khawh lo)
  • ziaza lei thlennak pawl (lungretheihnak, thinphannak asilole lungrawhnak karh)
  • lungmihnak
  • lufah
  • tlawmpal taklinhnak
  • cuar thahnak, sam tlonghnak
  • chungno, chungtlik, paw fahnak, rawlei kaa thawt lonak.

Ngakchia pawl sin ah, hmelchunhnak pawl i aa telmi cu:

  • lungzornak lei hmelchunhnak pawl
  • thadihnak
  • i hngilhnak lei harnak pawl.

Caansau COVID caah Tihnunnak aruang pawl

Caansau COVID cu hi hna minung pawl sin ah tamdeuh can deuh dawh a si:

  • raikhamsii aa chun lomi
  • siizung rak kaipimi asilole a hleideuh in zohkhenh a rak haumi hna pawl telhchih in, COVID-19 in fak taktak in a rak zawmi
  • COVID-19 hlan ah, thi kainak, caansau pi cuan zawtnak, zuunthluam zawtnak, le thau tuknak tibantuk damlonak asilole zawtnak a rak ngei cangmi.

Caansau COVID caah thlopnak ngahnak

COVID na ngeih hnu ah a um cuahmah zawt hmelchunhnak kongkau ah lungrethei in na um ahcun, sii lei zohpiak than dingah na siibawi kha na pehtlaih a hau.

Caansau COVID caah cheknak a um lo. Na siibawi nih na zawt hmelchunhnak pawl le na nunnak i hnorsuannak a tuahmi kong an hal lai. Na zawt hmelchunhnak i a si khomi aruang pawl fianter ding le adang zawtnak pawl hloh dingah cheukhat cheknak pawl tuah dingah ruahnak an in cheuh men lai.

Caansau COVID thlop dingah thlopnak asilole sii dingmi pakhat lawng a um lo. Na herhmi zohkhenhnak le bawmhnak kong ah na siibawi nih nangmah an chawn lai. Anmah nih ruahnak an in cheuh men lai:

  • zawt hmelchunhnak tialmi hmannak tibantuk hmangin inn ah na hmelchunhnak pawl zohfelnak le tawlrelnak
  • sii lei thlopnak a herh men lo dingmi hmelchunhnak pawl (zawt hmelchunhnak a thar asilole a zual deuhmi tibantuk) le hi zawt hmelchunhnak pawl na ngeih ahcun thlopnak na kawlnak ding hmun
  • COVID-19 hnu zarh le thla pawl chungah i ruahchan dingmi
  • eidinnak, takpum cawlcanghnak le thazaangpek biaruahnak tibantuk nunning a karlak i thlaknak pawl caah bawmhnak.

Hmelchunhnak pawl nih na nunnak ah hnorsuannak nganpi a pek ahcun, na hmelchunhnak pawl tawlrelnak ah a bawm khotu dingmi le na damthannak ah an bawm kho dingmi thiamsang asilole sersiamthannak lei riantuanpiaknak ah kuatchin na si men lai.

Caansau COVID in damthannak

Damthannak caan pawl cu minung pakhat cio caah aa dang lai i na zawt hmelchunhnak pawl cu caan sin ah aa thleng men lai. Minung a tam-u cu thla 3 in 4 karlak chungah an dam than lai. Sihmanhsehlaw, mi cheukhat caah, zawt hmelchunhnak pawl kha caan sau a hmun kho.

Caansau COVID in nang le nangmah runvennak

Caansau COVID runven ding a thabikmi lam cu zawtnak in nangmah le nangmah i runven kha a si. 

Na COVID-19 raikhamsii chunhnak pawl a hnubik tuah dingmi tuah buin umnak nih COVID-19 zawtnak runven a bawmh khawh i a fakmi zawtnak doh in a kham khawh. Raikhamsii aa chunmi pawl cu raikhamsii aa chun lomi he tahchunh tikah caansau COVID an ngeihnak ripawt dingah lam tlawmdeuh ngeih dawh an si.

Acozah lei lehnak

Ngandamnak le Tar Zohkhenhnak lei Vuanci, Hon Mark Butler MP sinin 1 Zing (September) 2022 ah kuatchin mi hnu ah, Ngandamnak, Tar Zohkhenhnak le Lentecelhnak ah House Standing Committee nih caansau COVID le COVID-19 in zawt thannak kha a dothlat i ripawt a pek te lai.

Caan karlak ripawt kha rel.

Tamdeuh Thawngthanhmi

Date last updated:

Help us improve health.gov.au

If you would like a response please use the enquiries form instead.