Lamba COVID cómmonde
‘Lamba COVID’ lofzó ibáre aambáfe estemal goráza boyan goríbólla:
- zari alamot óla COVID-19 óre – COVID-19 or alamot ókkol ziín 4 háfta ttúnáro deri táke
- COVID-19-baade hálot/lokkón óre - 12 háftar baade COVID-19 alamot ókkol ziín óre bodoilla bearam foriso gorá yé nobuzá.
Lamba COVID alog alog manúic óttu dhoilla bodhoilla gorí tákitfare ar alamot ókkol hálka óite hora óitfare.
Lamba COVID or alamot ókkol
Lamba COVID or repot goijjá becí aám alamot ókkol óiyede:
- bolforani (hórani)
- baçí niyác
- tuñár yaad raká adde díyan diyar mockilat ókkol (‘añccúa demag’).
Oinno alamot ókkol ót cáamel asé:
- dil fáldani ókkol, sínar bic yáto tongi
- hañcáni
- moza faani yáto fúñwoon or komzuri
- girá ar gussor bic
- fin ókkol yáto fúiñis ókkol
- gúm or mockilat ókkol (insomdia)
- mezaj ot bodolani ókkol (baráiya sinta, perecani yát demagi saf)
- souk-muk gúrá
- matá hoñorani
- hom-maf zor
- sam or gáa ókkol, sul zórani
- hoo goráni, lamani, feth hóoñrani ókkol, búk hárani.
Fuwain ottú alamot ókkol ót cámel asé:
- mezaj or alamot ókkol
- bolforani
- gúm or mockilat ókkol.
Lamba COVID ólla hótornak wojá ókkol
Lamba COVID emkani báfe óibar asé oi manúic óttu zará:
- véksin amaijja
- COVID-19 loi hora ocúikka, zeçé uitárá yó cáamel zaráre hóspital góla giíl yáto becí saásitar muútaj accíl.
- COVID-19 or age sehéti mockilat ókkol yáto bearam accíl, zeén neki hora low ór precar, daaemi fécca bearam, miçá bearam yáto boli.
Lamba COVID ólla elaj hásel gorá
Tuñáttu COVID-19 ói baade zodi tuñí zari alamot ókkol cómmonde sinta goró, ekkán daktori nozor duuñraibólla tuñúi daktor loi hotá hoónsá.
Lamba COVID ólla honó theés nái. Tuñár alamot ókkol adde híin óttu tuñár zindegir wore aséde asór cómmonde daktor e fusár goríbó. Tuñár alamot ókkol ór emkani wojá ókkol zanibólla hítara tuñáre bazu theés ókkol ditfare ar oinno hálot ókkol óre inkar gorítfare.
Lamba COVID óre elaj goríbólla seróf ekkán elaj yáto dabai aséde noó. Daktor e tuñár loi hotá hoibó tuñáttu lagibóde hédmot ar modot cómmonde. Hítara tuñáre mocwara ditfare:
- tuñár alamot ókkol óre gór ot nozor diya ar entezam gorár babote, zeén neki oggúa alamot boói estemal gorár zoriya
- daktori saásitar zorurot forede alamot ókkol (zeén enki nuwa yáto beec hóraf óizardde alamot ókkol) ar zodi tuñúi híin tojuruba gorórdde óile hontú saásitar tolob gorá foribóde hían or babote
- COVID-19 or baade hafta ókkol ar mac ókkol ót ki acágorár asedé hé babote
- zindegir torzór wore dohól diya ókkol ólla modot ókkol babote, zeén neki geza ókkol, jisími hashormo ar bus diya.
Zodi alamot ókkol óttu tuñár zindegir wore dhoóñr asór forer, tuñáre ekzon mahér yáto gom goróoni hédmot or hañsé háwala gorázaitfare zará tuñár alamot ókkol ór entezam goríte adde cífa óite modot gorífare.
Lamba COVID óttu céfa wáa
Fotti ekzon ollá céfar thaim bechom óitfare ar tuñár alamot ókkol thaim or wore bechom óitfare. Becí bák manúic 3 ottú 4 mac ór bútore céfa óizagói. Bahárhal, bazu manúic ólla, alamot ókkol deri táke.
Lamba COVID óttu tuñár nizoré basani
Lamba COVID óre rukíbólla beétor torika óiyede bearam faróon óttu nizore basóon.
Tuñár COVID-19 véksin marani ókkol torutaza táka ye COVID-19 fará ré rukíte ar hora ocúk óttu sóoñlité modot gorífare. Manúic zará véksin marifélaiyé, hítara lamba COVID or repot cáyot hom goré oi manúic or tulanat zará véksin amaijja.
Hókumot or juwab
1 Sétembor 2022 ot Sehét ar Buráburir Saásitar Uzir, Jonab Mark Butler MP Sáf, or torfottu ekkán háwala namar baade, House Standing Committee on Health, Aged Care and Sport é inkúari goijjé ar lamba COVID adde barbar COVID-19 faraní ókkol ór wore repot goríbó.
Toitta repot gán foró.
Beec maalumat
- Lamba COVID ólla modot hásel gorá
- COVID-19-baade alamot ókkol adde lamba COVID óre buzá
- Royal Australian College of General Practitioners, Rugir asbab ókkol: COVID-19-baade alamot ókkol óre entezam gorá
- National Clinical Evidence Taskforce COVID-19, COVID-19 ola manúic or kiliníki saásitalla Australiar hédayot ókkol.