Avustralya'da kullanım onayı
20 Mart 2023 Pazartesi gününden itibaren Vaxzevria (AstraZeneca) onaylı bir COVID-19 aşısı olarak artık kullanılmayacaktır. Bu sayfadaki bilgiler, daha önce AstraZeneca'nın primer aşamasını ve/veya hatırlatma dozunu vurulmuş olanlar içindir.
AstraZeneca, 18 yaş ve üstü kişilerde birincil aşama ve hatırlatma dozu olarak kullanım için onaylanmıştır.
TGA, bu aşının Avustralya'da primer aşama olarak kullanılmasını 15 Şubat 2021 tarihinde koşullu olarak onayladı.
TGA, Avustralya'da hatırlatma dozu olarak kullanılmasını 8 Şubat 2022 tarihinde koşullu olarak onayladı.
Pfizer , Moderna veya Novavax COVID-19 aşıları 60 yaş altı kişilerde AstraZeneca'ya tercih edildi. Bu tercih, AstraZeneca aşısı vurulduktan sonra trombositopeni içeren tromboz (TTS) adı verilen nadir bir yan etkinin 60 yaş altı kişilerde 60 yaş ve üstü kişilere kıyasla daha yüksek risk içermesi ve daha şiddetli olduğunu gözlenmesine dayanmaktaydı.
Doz programı
Primer aşama
Çoğu kişide AstraZeneca primer aşaması 4 ila 12 hafta arayla 2 dozdur.
Çoğu kişi ikinci dozunu ilk dozlarından 12 hafta sonra vuruldu, ancak bazı durumlarda bu süre daha kısa olabilir.
Hatırlatma dozları
AstraZeneca 18 yaş ve üstü kişilerde hatırlatma dozu olarak da kullanılmıştır.
mRNA aşıları (Pfizer veya Moderna), primer aşama için hangi aşının kullanıldığına bakılmaksızın, hatırlatma dozları için tercih edilen aşılardır.
COVID-19'a yakalandıysanız COVID-19 aşısı olmak için onaylanan enfeksiyonunuzdan sonra 6 ay beklemelisiniz.
AstraZeneca aşısının içinde ne var
AstraZeneca aşısında, koronavirüs diken proteininin genetik kodunu içeren zararsız ve zayıflatılmış bir hayvan virüsü (viral vektör olarak adlandırılır) kullanılmıştır. Bu aşı vücuda girdiğinde, hücrelerinize diken proteininin kopyalarını yapmasını söyler. Bunun üzerine bağışıklık hücreleriniz diken proteinini bir tehdit olarak algılar ve ona karşı bir bağışıklık yanıtı oluşturmaya başlar.
AstraZeneca aşısı herhangi bir canlı virüs içermiyordu ve size COVID-19 bulaştıramazdı.
Daha fazla ayrıntı için TGA sitesindeki Vaxzevria Tüketici İlacı Bilgilendirme belgesinin tamamını okuyabilirsiniz (PDF'yi görmek için "I accept (kabul ediyorum)" düğmesine tıklayın).
Yaygın yan etkiler
AstraZeneca çok güvenli bir aşıydı. Dünya çapında milyonlarca insana uygulandı.
Her aşıda olduğu gibi, AstraZeneca aşısını olduktan sonra bazı geçici yan etkiler yaşamış olabilirsiniz. Bu, bağışıklık sisteminizin çalıştığını gösterdi.
AstraZeneca aşısından sonra sık görülen yan etkiler arasında aşağıdakiler sayılabilir:
- enjeksiyon bölgesinde ağrı veya hassasiyet
- yorgunluk
- baş ağrısı
- kas ağrısı
- ateş ve üşüme.
AstraZeneca aşısından sonra daha az görülen yan etkiler arasında aşağıdakiler sayılabilir:
- lenf bezlerinde büyüme
- kolda veya bacakta ağrı
- sersemlik
- iştahsızlık
- mide ağrısı.
Çoğu yan etki hafiftir ve 1-2 gün içinde geçer. AstraZeneca aşısının ilk dozundan sonra daha sık görülürler.
Nadir yan etkiler
AstraZeneca aşısından sonra nadir görülen yan etkiler şiddetli alerjik reaksiyon (anafilaksi), trombositopeni içeren tromboz sendromu (TTS) adı verilen özel bir kan pıhtılaşması türü, miyokardit ve perikardittir.
Trombositopeni içeren tromboz sendromu (TTS)
TTS, kan pıhtıları (tromboz) eşliğinde düşük trombosit seviyeleri (trombositopeni) içerir. Daha yaygın kan pıhtısı türlerinden farklıdır.
TTS, beyin ve karın (göbek) dahil olmak üzere vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir. Düşük trombosit seviyesi kanamaya neden olma potansiyeli taşır.
TTS hakkında aşağıdaki durumlar görülmüştür:
- TTS semptomları en sık aşı olduktan 4 ila 42 gün sonra ortaya çıkar.
- Ağırlıklı olarak ilk dozdan sonra
- Genç kadınlarda daha sık görülür.
TTS çok etkili bir şekilde tedavi edilebilir ve çoğu kişi iyileşir.
Melbourne Vaccine Education Centre'ın TTS sayfasında açıklayıcı bir video vardır.
Düşük TTS gelişme riski
Avustralya'da AstraZeneca'nın ilk dozundan sonra TTS gelişme riski milyonda 20 civarındadır.
TTS hakkında daha fazla bilgi edinin.
Miyokardit ve perikardit
AstraZeneca'dan sonra miyokardit (kalp iltihabı) ve perikardit (kalp çevresindeki zarın iltihabı) oluşabilir. Uluslararası alanda ruhsatlandırma sonrası vakalar bildirilmiştir.
Kalp üzerindeki bu nadir etkiler tipik olarak şu şekilde ortaya çıkmıştır:
- aşı olduktan sonra 1 ila 5 gün içinde
- çoğunlukla ikinci dozdan sonra
- 40 yaş altı erkeklerde daha sık
Ancak herhangi bir cinsiyette, herhangi bir yaşta ve herhangi bir dozdan sonra ortaya çıkabilirdi.
Düşük miyokardit veya perikardit gelişme riski
Miyokardit veya perikardit gelişme riski çok düşüktür.
AstraZeneca sonrası miyokardit ve perikardit gelişme riski mRNA aşılarına (Pfizer veya Moderna) göre daha düşük idi. Birleşik Krallık'tan elde edilen veriler, AstraZeneca'dan sonra 18 - 29 yaş grubu gençlerde 2. dozdan sonra milyon doz başına 16 vaka oranına işaret etmektedir.
Bilgi formları
Miyokardit ve perikardit hakkında daha fazla bilgi edinin.
Ayrıca, sağlayıcılar için COVID-19 aşılarından sonra miyokardit ve perikardit ile ilgili yazdırılabilir bir rehberimiz mevcuttur.
Melbourne Vaccine Education Centre'ın miyokardit ve perikardit hakkında açıklayıcı bir video içeren sayfası vardır.
COVID-19 aşınızdan sonra
Aşı belgenizi nasıl alacağınız, güvende kalmak için yapmanız gerekenler ve yan etkileriniz varsa ne yapmanız gerektiği de dahil olmak üzere COVID-19 aşısı olduktan sonra yapmanız gerekenleri öğrenin.
Hasta bilgileri
Hasta kaynaklarımız arasında AstraZeneca aşısı ve aşıdan sonra sizi nelerin beklediği hakkında bilgi formları bulunmaktadır.
